လူသားကမၼေဗဒ (Human Physiology)

လူသား ကမၼေဗဒ(Human Physiology)ဆိုသည္မွာ ခႏၶာကိုယ္ရွိ သက္ရွိအဖြဲ႔စည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာေသာ ပညာရပ္ျဖစ္သည္။ ေအာ္ဂန္မ်ား (Organs)၊ ေအာ္ဂန္အဖြဲ႔စည္းမ်ား (Organ Systems)၊ တစ္ရူးစ္ ႏွင့္ ဆဲလ္ တို႔၏ ရူပႏွင့္ဓာတုဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ(Functions) မ်ား မည္သို႔ျပီးေျမာက္သည္ကို ေလ့လာျခင္းမ်ားပါဝင္သည္။ ခႏၶာေဗဒႏွင့္ အလြန္ပင္ဆက္ႏြယ္မႉ႔ရွိသည္။ ခႏၶာေဗဒသည္ တည္ရွိပံုကို ေလ့လာျပီး ကမၼေဗဒသည္ လုပ္ေဆာင္ပံုကို ေလ့လာပါသည္။

ကမၼေဗဒပညာရပ္တြင္ ခႏၶာကိုယ္သည္ အျပန္အလွန္ဆက္သြယ္လွ်က္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔စည္းမ်ားႏွင့္ တည္ေဆာက္ထားသည္ဟု အျမင္ရွိပါသည္။ အဖြဲ႔စည္းတိုင္းတြင္ ေပါင္းစည္းထားေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ အဖြဲ႔စည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း အတိုခ်ဳန္းေလ့လာႏိုင္ပါသည္။

ဦးေႏွာက္ႏွင့္အာရံုေၾကာအဖြဲ႔စည္း

ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာရိုးမၾကီး (Spinal Cord) တို႔ပါဝင္ပါတယ္၊ ဦးေႏွာက္ဟာ အေတြး၊ စိတ္ ႏွင့္ အာရံုခံစားမႉ႔တို႔အတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးတဲ့ ေအာ္ဂန္တစ္ခုျဖစ္ျပီး ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အျခား ခႏၶာကိုယ္အဖြဲ႔စည္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းမ်ား (ဥပမာ- အသက္ရွဳျခင္း၊ ႏွလံုးခံုျခင္း) ကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ အလုပ္ကိုလည္းလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။

ၾကြက္သားႏွင့္ အရိုးအဖြဲ႔စည္း (Musculoskeletal System)

အရိုးမ်ား အရိုးႏုမ်ား အရြက္မ်ား ႏွင့္ ၾကြက္သားမ်ား ပါဝင္ၾကပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ပံုစံအေနအထားႏွင့္ ေရြ႔လ်ားမွဳ့တို႔ကို လုပ္ေဆာင္ရန္ တာဝန္ရွိပါတယ္၊ ရိုးတြင္းျခင္ဆီလို႔ေခၚတဲ့ (Bone Marrow) မ်ားဟာလည္း အရိုးရဲ့အတြင္းပိုင္းမွာ တည္ရွိျပီး Blood Cells ေသြးဥမ်ားကို ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္၊ ဒီထက္မက အရိုးမ်ားဟာ ကယ္လ္စီယမ္ (Calcium) ႏွင့္ ေဖါ့စ္ေဖါရိတ္ မီးစံုးဓာတ္ (Phosphate) မ်ား သိုေလွာင္ရာ အဓိကေနရာလဲျဖစ္ပါတယ္။

ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာအဖြဲ႔စည္း (Cardiovascular System)

ဒီအဖြဲ႔စည္းတြင္ ႏွလံုး၊ ေသြး ႏွင့္ ေသြးေၾကာမ်ားပါဝင္ပါတယ္၊ ႏွလံုး၏ ပန္းအား၊ ခုန္ႏွဳန္းအားျဖင့္ ေသြးမ်ားကို လည္ပတ္ေစျပီး ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ အျခားအာဟာရမ်ားကို ေအာ္ဂန္ႏွင့္ ဆဲလ္မ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ပါတယ္၊ ေသြးထဲတြင္ ဆဲလ္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ အရည္မ်ားလည္းပါရွိပါတယ္။

အသက္ရွဳအဖြဲ႔စည္း (Respiratory System)

ႏွာေခါင္း၊ ေလျပြန္ မွ အဆုတ္ထိ ပါဝင္ပါတယ္၊ အသက္ရွဳအဖြဲ႔စည္းသည္ ေအာက္စီဂ်င္ကို ေလမွတဆင့္ သယ္ေဆာင္ျပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ကို ေလထုထဲသို႔ျပန္ထုတ္ေပးပါတယ္။

အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းအဖြဲ႔စည္း (Gastrointestinal System)

ပါးစပ္၊ အစာေရျမိဳျပြန္ (Esophagus)၊ အစာအိမ္(Stomach)၊ အူသိမ္ႏွင့္အူမၾကီး (Small and Large Intestine)၊ က်င္ၾကီးအိမ္(Rectum)၊ အသဲ(Liver)၊ မုန္႔ခ်ိဳအိပ္ ပန္ခရိယ(Pancreas)၊ သည္းေျခအိပ္(Gallbladder) ႏွင့္ တံေတြးဂလင္း (Salivary glands) တို႔ပါဝင္ၾကပါတယ္၊ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားမွာေတာ့ အစာသိုေလွာင္ျခင္း၊ အစာေျချခင္းႏွင့္ အစာခ်က္ျခင္းတုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

အေရးျပားအဖြဲ႔စည္း (Integumentary Stystem)

ခႏၶာကိုယ္အေရျပား(Skin)၊ အေမႊး(Hairs)၊ လက္သည္း(Nail)၊ ေခၽြးဂလင္း(Sweat glands)ႏွင့္ အဆီဂလင္း(Sebaceous glands) တို႔ပါဝင္ပါတယ္၊ ခႏၶာကိုယ္ကို ကာကြယ္ေပးရံုသာမက အပူအေအးကိုလည္း မွ်တေပးပါသည္။

ဆီးလမ္းေၾကာင္းအဖြဲ႔စည္း (Urinary System)

ေက်ာက္ကပ္(Kidneys)၊ ဆီးျပြန္(Ureters)၊ ဆီးအိမ္(Bladder)ႏွင့္ က်င္ေခ်ာင္း(Urethra) တို႔ပါဝင္ပါတယ္၊ ေသြးအတြင္းမွ အညစ္ေၾကးမ်ားကို စီးအျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္ျပင္ပသို႔ စြန္႔ထုတ္ေပးသည္။

မ်ိဳးပြားအဂၤါအဖြဲ႔စည္း (Reproductive Systems)

ဖိုမအဂၤါမ်ား (Sex Organs)မ်ား ပါဝင္သည္။ သေႏၱသားေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ မ်ိဳးပြားေရးကို လုပ္ေဆာင္သည္။

ခုခံအားအဖြဲ႔စည္း (Immune System)

ေသြးျဖဴဥ၊ သိုင္းမတ္စ္ဂလင္း၊ သားငံရည္ အက်ိတ္တို႔ ပါဝင္ပါတယ္ ခႏၶာကိုယ္ခုခံအားႏွင့္ ေရာဂါပိုးမ်ား တိုက္ထုတ္ရာတြင္ လုပ္ေဆာင္ပါသည္။

ေဟာ္မုန္းအဖြဲ႔စည္း (Endocrine System)

ေဟာ္မုန္းဂလင္းမ်ားျဖစ္တဲ့ ပစ္တ်ဴထရီဂလင္း (Pituitary), သိုင္းရြိဳက္ဂလင္း (Thyroid), ေက်ာက္ကယ္အနီးတြင္ရွိေသာ အဒရီနယ္ဂလင္း (Adrenals), ပန္ခရီးရက္စ္ (Pancreas), ပါရာသိုင္းရြိဳက္ဂလင္း (Parathyroids) ႏွင့္ လိင္အဂၤါမ်ား (Gonads)တို႔ ပါဝင္ပါသည္၊ ေဟာ္မုန္းမ်ားသည္ မ်ားျပားေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအတြက္ အခ်က္ျပျခင္း ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။

References:

http://en.wikipedia.org/wiki/Physiology
http://en.wikipedia.org/wiki/Human_physiology